ҚР 2003 жылғы 13 мамырдағы №415 заңының 14-бабына сәйкес акционер – бұл акция иесі болып табылатын тұлға.
Акционердің құқықтары
Бұл құжатта акция иесіне тиесілі құқықтар көрсетілген:
Жарғыда немесе заңда белгіленген тәртіпке сәйкес қоғамды басқаруға қатысу.
Егер акционер жеке өзі немесе басқа акционерлермен бірге дауыс беру құқығы бар акциялардың 5%-ы немесе одан көп бөлігіне иелік етсе, жиналысқа қосымша мәселелерді енгізу туралы қоғамның директорына ұсыныс жасау.
Дивиденд алу.
Қоғамның қызметі, қаржылық есептілігі және бағалы қағаздарға меншік құқығын растайтын үзінді көшірмелермен танысу.
- Қоғам қабылдаған шешімдерге дау айту;
- Директорлар кеңесіне сайлану үшін кандидатура ұсыну;
- Қоғам таратылған жағдайда, оның мүлкінің бір бөлігін алу;
- Қоғам қызметі мен активтері туралы жазбаша сұрау салу және 30 күнтізбелік күн ішінде уәжделген жауап алу;
- Қоғам шығарған немесе акцияларға айырбасталатын бағалы қағаздарды басым тәртіппен сатып алу. ҚР заңнамалық актілерінде өзгеше көзделген жағдайларды қосылмайды;
- Акциялардың түрі мен санына өзгеріс енгізу мәселесін шешу үшін жиналысқа қатысу.
Егер акционер жеке өзі немесе басқа акционерлермен бірлесіп 5% және одан көп акцияларға иелік етсе, олар:
- ҚР 2003 жылғы 13 мамырдағы №415 заңының 63 және 74-баптарына сәйкес сот органдарына жүгінуге;
- Жыл қорытындысы бойынша қоғамның атқарушы органының (директорлар кеңесінің жекелеген мүшесінің) алған сыйақысы туралы мәлімет алуға құқылы.
Акционерлердің міндеттері
Акция иелерінің міндеттері:
- Акциялар үшін төлем жасау;
- Егер акция иелері тізілімін жүргізуге қажетті мәліметтер өзгерсе, бұл туралы 10 жұмыс күні ішінде орталық депозитарийге хабарлау;
- Қоғамға және оның қызметіне қатысты заңмен қорғалатын коммерциялық немесе қызметтік құпияға жататын мәліметтердің конфиденциалдығын сақтау;
- ҚР заңнамалық актілерінде қарастырылған өзге де міндеттерді орындау.
Акционердің өзге де құқықтары мен міндеттері қоғамның жарғысында белгіленуі мүмкін.