Проблемалық қарыз
Кредит төленбеген жағдайда Банк ақшаға, оның ішінде Қарыз алушының банктік шоттарында бар төлем талабын қою жолымен (егер мұндай өндіріп алу банктік қарыз шартында айтылған жағдайда) даусыз тәртіппен өндіріп алуға құқылы.
Жадынама
2021 жылғы 1 қазаннан бастап кредитордың қарыз алушының ағымдағы төлем қабілеттілігін негізге ала отырып, қарызды қайта құрылымдауға қарыз алушының өтінішін қарау бойынша жұмыс жүргізуін көздейтін банктер үшін азаматтардың кредиттер бойынша мерзімі өткен берешегін реттеудің бірыңғай міндетті тәртібі енгізілді. Банктер туралы Заңның 36 баптарында берешекті реттеудің мынадай тәртібі белгіленген:
1. Осы тәртіпке сәйкес қарыз алушы-жеке тұлға банктік қарыз шарты бойынша міндеттемелерді орындау мерзімі өткен күннен бастап күнтізбелік отыз күн ішінде банкке баруға және жазбаша нысанда не шартта көзделген тәсілмен міндеттемені орындаудың мерзімі өтіп кетуінің себептері, кірістері және оны негіздейтін басқа да расталған мән-жайлар (фактілер) туралы мәліметтерді қамтитын өтініш беруге құқылы банктік қарыз шартының талаптарына өзгерістер енгізу туралы өтініш.
2. Банк Қарыз алушы-жеке тұлғаның өтінішін алған күннен кейін күнтізбелік он бес күн ішінде банктік қарыз шартының талаптарына ұсынылған өзгерістерді жазбаша нысанда не шартта көзделген тәсілмен қарайды, ол туралы (туралы)хабарлайды:
1) шарт талаптарына ұсынылған өзгерістермен келісу;
2) Шарт талаптарын өзгерту жөніндегі өз ұсыныстарына;
3) осындай бас тарту себептерінің дәлелді негіздемесін көрсете отырып, Шарттың талаптарын өзгертуден бас тартқан жағдайда жүзеге асырылады.
Ай сайынғы төлемді кешіктіру мәселелері бойынша сіз сенім телефонының нөмірлері бойынша кеңес ала аласыз: ,(727)2 44 22 54, 88000800088, 505.
«Қарыз алушы Банктік қарыз шартының аясындағы міндеттемелерін орындамаған немесе тиісті дәрежеде орындамаған жағдайда, Банк:
- тұрақсыздық айыбын (айыппұлдар, өсімпұлдар) есептеуге;
- Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасында көзделген жағдайларды қоспағанда, қарыз алушының банктік шоттарындағы ақшадан өндіріп алуға;
- берешекті сотқа дейін өндіріп алу және реттеу үшін коллекторлық агенттікке беруге;
- Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасында және Банктік қарыз шартында белгіленген нормалардың сақталуын ескере отырып, Банктік қарыз шарты бойынша құқықты (талапты) табыстауға;
- Банктік қарыз шарты бойынша борыш сомасын өндіріп алу туралы сотқа талап арызбен хабарласуға, сондай-ақ «Жылжымайтын мүлік ипотекасы туралы» Қазақстан Республикасы заңында көзделген жағдайларды қоспағанда, кепілге салынған мүлікті соттан тыс тәртіппен немесе сот тәртібімен өндіріп алуға;
- Банктің ішкі нормативтік құжатында, Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасында және Банктік қарыз шартында көзделген өзге де шараларды қолдануға құқылы».
Банктік қызметтерді көрсету және банктердің, банктік операциялардың жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардың банктік қызметтерді көрсету процесінде туындайтын клиенттердің өтініштерін қарау ережесіне
Егер қарыз алушы жеке тұлға болған жағдайда, ол Банктік қарыз шарты (бұдан кейін - Шарт) бойынша міндеттемені орындауды мерзімінен кешіктірген күннен бастап отыз күнтізбелік күн ішінде Банкке келіп және (немесе) жазбаша нысанда немесе Шартта көзделген тәсілмен Шарт бойынша міндеттемені орындауды мерзімінен кешіктірудің туындау себептері туралы мәліметтерді қамтитын өтінішті, «Қазақстан Республикасындағы банктер және банк қызметі туралы» Қазақстан Республикасы заңының (бұдан кейін - Банктер туралы заң) 36-бабының 1-1-тармағына сәйкес оның Шарт талаптарына өзгерістер енгізу туралы өтінішін негіздейтін табыстары мен басқа да расталған жағдайлар (фактілер) туралы мәліметті ұсынуға құқылы.
Бұл кезде Банктер туралы заңның 36-бабының 1-1-тармағында көзделген қарыз алушы-жеке тұлғаның өтінішін алған күннен кейін он бес күнтізбелік күн ішінде, Банк қарыз алушы-жеке тұлға Шарттың талаптарына жазбаша нысанда немесе Шартта көзделген тәсілмен ұсынған өзгерістерді қарайды, қарыз алушы - жеке тұлғаға:
1) Шарттың талаптарына ұсынылған өзгерістермен келісімі;
2) Шарттың талаптарын өзгерту жөніндегі өз ұсыныстары;
3) осылай бас тарту себептерінің дәлелді негіздемесін көрсете отырып, Шарттың талаптарын өзгертуден бас тартқаны туралы хабарлайды.
Банктің Шарт талаптарын өзгертуден бас тарту туралы шешімін алған жағдайда немесе Шарт талаптарын өзгерту туралы өзара тиімді шешімге қол жеткізбеген жағдайда, қарыз алушы-жеке тұлға Банктің шешімін алған күннен бастап 15 (он бес) күнтізбелік күн ішінде Банкке бір мезгілде хабарлай отырып, Қазақстан Республикасының Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігіне хабарласуға құқылы.
Қарыз алушы Банктер туралы заңның 36-бабының 2-тармағына сәйкес Шарт бойынша төлемдерді, оның ішінде мерзімінен кешіктірілген берешекті төлеу қажеттілігі туралы Банктің талаптарын қанағаттандырмаған жағдайда, Банктер туралы заңда көзделген шектеулерді ескере отырып, Банк ақшадан, оның ішінде Қарыз алушының банктік шоттарында бар төлем талаптарын қою арқылы (егер осылай өндіріп алу Шартта айтылған болса) даусыз тәртіппен өндіріп алуға құқылы.
Қарыз алушы Банктің шарт бойынша төлемдерді, оның ішінде мерзімінен кешіктірілген берешекті төлеу қажеттілігі туралы талабын қанағаттандырмаған, сондай-ақ қарыз алушы-жеке тұлғаның Банктер туралы заңның 36-бабының 1-1-тармағында көзделген құқықтарды іске асырмаған немесе қарыз алушы-жеке тұлға мен Банк арасында Заңның 36-бабының 2-1-тармағына сәйкес Шарт талаптарын өзгерту жөнінде келісім болмаған жағдайларда, Банк қарыз алушыға қатысты Қазақстан Республикасының заңнамасында және (немесе) Шартта көзделген шараларды қолдануға, соның ішінде, бірақ онымен шектелмей, берешекті сотқа дейін өндіріп алу және реттеу үшін коллекторлық агенттікке беруге (Банктің Шартта осындай құқығы болған жағдайда), заңның 36-1-бабының 4-тармағында көрсетілген тұлғаға Шарт бойынша құқықты (талапты) табыстауға, Шарт бойынша борыш сомасын өндіріп алу туралы сотқа талап арызбен хабарласуға, сондай-ақ «Жылжымайтын мүлік ипотекасы туралы» Қазақстан Республикасы заңында көзделген жағдайларды қоспағанда, кепілге салынған мүлікті соттан тыс тәртіппен немесе сот тәртібімен өндіріп алуға құқылы.
