Жаңа қорғаныс шаралары: банк деректерін үшінші тұлғаларға бергені үшін белгіленетін қылмыстық жауапкершілік
ЦентрКредит Банкі Қазақстандағы қаржылық алаяқтықтан қорғауға бағытталған заңнамаға енгізілген өзгеріс туралы маңызды ақпаратты хабарлайды.
2025 жылғы қыркүйектен бастап енгізілетін өзгеріс
Қазақстанда қаржылық қылмыстарға қарсы күрес аясында банктік шоттарға, карталарға және банктің мобильді қолданбасына кіру рұқсатын үшінші тұлғаларға заңсыз бергені үшін қылмыстық жауапкершілік енгізіледі. Жұбайлар мен жақын туыстар арасындағы операцияларға қатысты бұл талап қолданылмайды. Жаза мөлшері: ірі айыппұлдан бастап 5 жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыру немесе мүлікті тәркілеу. Алаяқтық сұлбаларды ұйымдастырушыларға 3 жылдан 7 жылға дейін бас бостандығын шектеу немесе айыру жазасы қарастырылады
Алаяқтық сұлбалардың жұмыс істеу принципі
Қылмыскерлер әлеуметтік желілер мен мессенджерлер арқылы азаматтарды белсенді түрде тартып, банк деректемелерін пайдалану үшін «оңай табыс табу» жолын ұсынады. «Дропперлер» деп аталатын мұндай ұсыныстардың құрбандары қылмыскерлердің сыбайласына айналғанын білмей қалуы да мүмкін. Ұлттық Банк ескерткендей, мұндай сұлбалар елдің қаржы жүйесіне елеулі зиян келтіреді және азаматтардың банк қызметтеріне деген сеніміне селкеу түсіреді.
Алаяқтардың әдеттегі ұсыныстары:
- «Картамды 50 000 теңгеге жалға беремін»
- «Қолма-қол ақша алу үшін адамдар керек»
- «Банктік операциялардан табыс табу»
ЦентрКредит Банкінің қаржылық қауіпсіздік бойынша кеңесі
Келесі деректерді үшінші тұлғаларға ешқашан бермеңіз:
- Банк карталары мен олардың деректемелері
- Мобильді банкингке кіретін PIN-кодтар мен парольдер
- Банктік қолданбаларға кіру рұқсаты
- Операцияларды растау үшін жіберілетін SMS-кодтар
Алаяқтық белгілері:
- Банк операциялар арқылы «оңай табыс табуды» ұсыну
- Сыйақы үшін «ақша аударуға көмектесуді» сұрау
- Шотыңызды бөгде «бизнес» үшін пайдалануды ұсыну
Күдікті операцияларды байқаған кезде:
1. Call-center/банктің мобильді қолданбасы арқылы картаны дереу бұғаттаңыз
2. Құқық қорғау органдарына өтініш жасаңыз
3. Банкке алаяқтық операциялар туралы хабарлаңыз
4. Барлық құжаттама мен хат алмасуды сақтаңыз
Банктің өкілдері келесі деректерді ешқашан сұрамайтыны есіңізде болсын:
- SMS-хабарламалардағы кодтар
- «Қауіпсіз шоттарға» ақша аудару
- Банк деректерін үшінші тұлғаларға беру
ЦентрКредит Банкі клиенттердің қаржылық қауіпсіздігін қорғауды баста назарда ұстап, банк өнімдерін пайдаланған кезде сақтық танытуға шақырады.